अग्र

Sanskrit

Alternative scripts

অগ্ৰ (Assamese script)
ᬅᬕ᭄ᬭ (Balinese script)
অগ্র (Bengali script)
𑰀𑰐𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
𑀅𑀕𑁆𑀭 (Brahmi script)
အဂြ (Burmese script)
અગ્ર (Gujarati script)
ਅਗੑਰ (Gurmukhi script)
𑌅𑌗𑍍𑌰 (Grantha script)
ꦄꦒꦿ (Javanese script)
𑂃𑂏𑂹𑂩 (Kaithi script)
ಅಗ್ರ (Kannada script)
អគ្រ (Khmer script)
ອຄ຺ຣ (Lao script)
അഗ്ര (Malayalam script)
ᠠᡤᡵᠠ (Manchu script)
𑘀𑘐𑘿𑘨 (Modi script)
ᠠᠺᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
𑦠𑦰𑧠𑧈 (Nandinagari script)
𑐀𑐐𑑂𑐬 (Newa script)
ଅଗ୍ର (Odia script)
ꢂꢔ꣄ꢬ (Saurashtra script)
𑆃𑆓𑇀𑆫 (Sharada script)
𑖀𑖐𑖿𑖨 (Siddham script)
අග්‍ර (Sinhalese script)
𑩐𑩞 𑪙𑩼 (Soyombo script)
𑚀𑚌𑚶𑚤 (Takri script)
அக்³ர (Tamil script)
అగ్ర (Telugu script)
อคฺร (Thai script)
ཨ་གྲ (Tibetan script)
𑒁𑒑𑓂𑒩 (Tirhuta script)
𑨀𑨍𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

Of uncertain origin; compare Latin Agrippa (“a Latin cognomen”) and Hittite [script needed] (hé-kur, “stone peak”) / [script needed] (hé-gur). Probably not from अङ्ग् (aṅg, “to go”), despite what Monier-Williams suggests.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɐɡ.ɾɐ/
(Classical) IPA^(key): /ˈɐɡ.ɾɐ/

Adjective

अग्र • (agra)

foremost, anterior, first, prominent, projecting, chief, best
supernumerary

Declension

Masculine a-stem declension of अग्र
Nom. sg.	अग्रः (agraḥ)
Gen. sg.	अग्रस्य (agrasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अग्रः (agraḥ)	अग्रौ (agrau)	अग्राः (agrāḥ)
Vocative	अग्र (agra)	अग्रौ (agrau)	अग्राः (agrāḥ)
Accusative	अग्रम् (agram)	अग्रौ (agrau)	अग्रान् (agrān)
Instrumental	अग्रेन (agrena)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रैः (agraiḥ)
Dative	अग्राय (agrāya)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रेभ्यः (agrebhyaḥ)
Ablative	अग्रात् (agrāt)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रेभ्यः (agrebhyaḥ)
Genitive	अग्रस्य (agrasya)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रानाम् (agrānām)
Locative	अग्रे (agre)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रेषु (agreṣu)

Feminine ā-stem declension of अग्र
Nom. sg.	अग्रा (agrā)
Gen. sg.	अग्रायाः (agrāyāḥ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अग्रा (agrā)	अग्रे (agre)	अग्राः (agrāḥ)
Vocative	अग्रे (agre)	अग्रे (agre)	अग्राः (agrāḥ)
Accusative	अग्राम् (agrām)	अग्रे (agre)	अग्राः (agrāḥ)
Instrumental	अग्रया (agrayā)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्राभिः (agrābhiḥ)
Dative	अग्रायै (agrāyai)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्राभ्यः (agrābhyaḥ)
Ablative	अग्रायाः (agrāyāḥ)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्राभ्यः (agrābhyaḥ)
Genitive	अग्रायाः (agrāyāḥ)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रानाम् (agrānām)
Locative	अग्रायाम् (agrāyām)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रासु (agrāsu)

Neuter a-stem declension of अग्र
Nom. sg.	अग्रम् (agram)
Gen. sg.	अग्रस्य (agrasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अग्रम् (agram)	अग्रे (agre)	अग्रानि (agrāni)
Vocative	अग्र (agra)	अग्रे (agre)	अग्रानि (agrāni)
Accusative	अग्रम् (agram)	अग्रे (agre)	अग्रानि (agrāni)
Instrumental	अग्रेन (agrena)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रैः (agraiḥ)
Dative	अग्राय (agrāya)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रेभ्यः (agrebhyaḥ)
Ablative	अग्रात् (agrāt)	अग्राभ्याम् (agrābhyām)	अग्रेभ्यः (agrebhyaḥ)
Genitive	अग्रस्य (agrasya)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रानाम् (agrānām)
Locative	अग्रे (agre)	अग्रयोः (agrayoḥ)	अग्रेषु (agreṣu)

Noun

अग्र • (agra) stem, n

foremost point or part
tip
front
uppermost part, top, summit, surface
point
(figuratively) sharpness
the nearest end, the beginning
the climax or best part
goal, aim
multitude L.
a weight, equal to a pala L.
a measure of food given as alms L.
(astronomy) the sun's amplitude

Declension

Neuter a-stem declension of अग्र (agra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अग्रम् agram	अग्रे agre	अग्राणि / अग्रा¹ agrāṇi / agrā¹
Vocative	अग्र agra	अग्रे agre	अग्राणि / अग्रा¹ agrāṇi / agrā¹
Accusative	अग्रम् agram	अग्रे agre	अग्राणि / अग्रा¹ agrāṇi / agrā¹
Instrumental	अग्रेण agreṇa	अग्राभ्याम् agrābhyām	अग्रैः / अग्रेभिः¹ agraiḥ / agrebhiḥ¹
Dative	अग्राय agrāya	अग्राभ्याम् agrābhyām	अग्रेभ्यः agrebhyaḥ
Ablative	अग्रात् agrāt	अग्राभ्याम् agrābhyām	अग्रेभ्यः agrebhyaḥ
Genitive	अग्रस्य agrasya	अग्रयोः agrayoḥ	अग्राणाम् agrāṇām
Locative	अग्रे agre	अग्रयोः agrayoḥ	अग्रेषु agreṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

अग्रज (agraja)

Descendants

Ashokan Prakrit: 𑀅𑀕 (aga /⁠agga⁠/)
- Prakrit: 𑀅𑀕𑁆𑀕 (agga)
  - 𑀅𑀕𑁆𑀕𑀮 (aggala)
    - Old Gujarati: आगलि (ā̃gali)
      - Gujarati: આગળ (āgaḷ)
  - *𑀅𑀕𑁆𑀕-𑀮-𑀅 (*agga-la-a)
    - Old Marathi:
      - Marathi: आगळे (āgḷe)
  - 𑀅𑀕𑁆𑀕𑀸𑀑 (aggāo), 𑀅𑀕𑁆𑀕𑀸𑀤𑁄 (aggādo) (ablative singular)
    - Gujarati: અગાઉ (agāu)
    - Hindi: अगाऊ (agāū)
    - Old Marathi:
      Modi script: 𑘀𑘑𑘰𑘪 (aghāva), 𑘁𑘑𑘰𑘌 (āghāo), 𑘁𑘑𑘰𑘪 (āghāva)
      Devanagari script: अघाव (aghāva), आघाओ (āghāo), आघाव (āghāva)
      - Marathi: आगाऊ (āgāū)
    - Punjabi:
      Gurmukhi script: ਅਗਾਊਂ (agāū̃)
      Shahmukhi script: اگاؤں‎
Pali: agga
- → Burmese: အဂ္ဂ (agga.)
- → Khmer: អគ្គ (ʼakkĕəʼ)
Assamese: আগ (ag)
→ Malay: agar / اݢر‎
- Indonesian: agar
→ Old Javanese: agra, arga
- Javanese: ꦲ꧀ꦒꦿ (agra)
- Javanese: ꦲꦂꦒ (arga), ꦄꦂꦒ (Arga)
  - → Indonesian: argo
  - → Indonesian: Arga, Argo
→ Romani: angla
→ Telugu: అగ్రము (agramu)
→ Tocharian B: agrakulike

References

Monier Williams (1899), “अग्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 6/2.
Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 45
Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 18

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.